Renty o charakterze trwałym w celu wyrównania szkód

Odszkodowanie i renta na podstawie art. 444 kc

W sytuacji uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia należy wliczyć wszystkie powstałe koszty do obowiązku naprawienia szkody. Jak wskazuje art. 444 kc

§ 1.

W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

§ 2.

Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

§ 3.

Jeżeli w chwili wydania wyroku szkody nie da się dokładnie ustalić, poszkodowanemu może być przyznana renta tymczasowa”.

Po wypadku zwiększają sie potrzeby, najczęściej są one związane z opieką nad poszkodowanym czy wydatkami na leczenie. Do pokrycia wszelkich tego typu kosztów jest zobowiązany sprawca szkody, a dokładnie zakład ubezpieczeń w którym sprawca posiada polisę OC.

Cel regulacji z art. 444 kc

Cel regulacji zawartej w art. 444 kc stanowi określenie sposobu naprawienia szkody na danej osobie. W takiej sytuacji roszczenia odszkodowawczego można dochodzić wyłącznie wtedy, kiedy zaistniało dane zdarzenie. Zgodnie z art. 361 kc

§ 1.

Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

§ 2.

W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Przedmiot kompensacji z art. 444 kc stanowi szkoda majątkowa, która wynika z uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. W tym kontekście warto wskazać na art. 445 § 1 kc, który jako przedmiot kompensacji wskazuje doznaną krzywdę: W wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Zwrot kosztów

Jak wynika z art. 444 § 1 kc, poszkodowany może domagać się zwrotu wszystkich poniesionych kosztów, które są bezpośrednio związane ze szkodą, a więc:

  • kosztów dojazdu poszkodowanego (i jego osób najbliższych, włącznie z noclegami) do miejsc, w których prowadzone było jego leczenie;
  • kosztów związanych z leczeniem i rehabilitacją powypadkową;
  • kosztów związanych z zapewnieniem poszkodowanemu odpowiedniej opieki w okresie rekonwalescencji w warunkach pozaszpitalnych;
  • kosztów związanych ze specjalną dietą zaleconą przez lekarza;
  • zwrotu utraconych zarobków, które wyniknęły z obniżenia wynagrodzenia spowodowanego przebywaniem na zwolnieniu lekarskim lub koniecznością odbywania późniejszej rehabilitacji;
  • kosztów związanych z niezbędną adaptacją mieszkania do potrzeb osób niepełnosprawnych (w sytuacji, kiedy poszkodowany porusza się np. na wózku inwalidzkim).

Jak wynika z art. 444 § 2 kc, poszkodowany może żądać również renty od zobowiązanego do naprawienia szkody. Przyznanie renty jest uzasadnione w sytuacji, gdy:

  • nastąpiła całkowita utrata zdolności do pracy zarobkowej;
  • nastąpiła częściowa utrata zdolności do pracy zarobkowej;
  • zwiększyły się potrzeby;
  • zmniejszyły się pomyślne widoki na przyszłość (np. uległa ograniczeniu możliwość kształcenia się). 

Niezależnie od przyczyny przyznania renty poszkodowanemu, jej celem jest zrekompensowanie szkody przyszłej. Warto nadmienić, że przy przyznawaniu renty należy uwzględnić wszystkie przesłanki jej przyznania.  

 

Renta z tytułu utraconego dochodu Art. 361 §1 i 2 k.c.

Aby roszczenie o rentę było zasadne musza zostać spełnione dwie przesłanki.
Po pierwsze musi zostać stwierdzone, ze poszkodowany całkowicie lub częściowo utrącił zdolność do pracy zarobkowej.
Po drugie utrata musi generować po jego stronie zmniejszenie dochodów. Sprawca szkody będzie świadczył rentę tylko do tej części utraconego dochodu, jaka jest następstwem obrażeń powypadkowych.

 

Renta płatna w następstwie śmierci poszkodowanego (alimentacyjna) art. 446§ 1-2-3 k.c

W momencie śmierci poszkodowanego o tego typu rentę mogą zwrócić sie do ubezpieczyciela sprawcy osoby, którym zmarły dostarczał środków do życia. Należą do nich przede wszystkim dzieci, wychowankowie zmarłego, oraz w niektórych wypadkach jego małżonek czy konkubent, a także inne bliskie osoby utrzymywane przez poszkodowanego.

 

Jednorazowe odszkodowanie – kapitalizacja renty art. 447

Poszkodowany ma prawo zażądać od sądu przyznania mu zamiast renty jednorazowego odszkodowania. Jest ono najczęściej stosowane w przypadku gdy poszkodowany stał się inwalidą, a jednorazowe odszkodowanie ułatwi mu wykonywanie nowego zawodu.
Renta Wyrównawcza/Uzupełniająca .

Niejednokrotnie w wyniku określonego deliktu, np. wypadku drogowego spowodowanego przez sprawcę, poszkodowany zostaje pozbawiony możliwości uzyskiwania zarobków i innych korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby nie doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Powstaje zatem pytanie czy w przypadku utraty możliwości zarobkowania na skutek wypadku poszkodowany może żądać od sprawcy deliktu (jego zakładu ubezpieczeń) wyrównania tej straty w postaci renty?
Odpowiedź na to pytanie jest twierdząca.
Zgodnie bowiem z treścią art. 444 § 2 k.c.: jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Natomiast zgodnie § 3 wskazanego art. 444 k.c.: „jeżeli w chwili wydania wyroku szkody nie da się dokładnie ustalić, poszkodowanemu może być przyznana renta tymczasowa".

Roszczenie o rentę przysługuje poszkodowanemu, jeżeli:

  • całkowicie osoba utraciła zdolność do pracy zarobkowej

  • częściowo osoba utraciała zdolność do pracy zarobkowej

  • przyszłość jest utrudniona w związku z konsekwencjami po wypadku

  • zwiększyły się potrzeby w związku z leczeniem, rehabilitacją i innymi ponoszonymi kosztami

 

Każda niezależna z wymienionych wyżej okoliczności może stanowić podstawę do zasądzenia renty, a jej wysokość jest uzależniona od ilości czynników mających na funkcjonowania osoby i konsekwencje, które wynikają z wypadku.

Kancelaria ROBIN PARTNERS